Het is een jongensboek voor de rechercheurs van het Team Milieu. Een boek dat er steeds een onverwacht hoofdstuk bij krijgt. Het verhaal start in juli 2016 met de vondst van een grote hoeveelheid koraal in een container in de Rotterdamse haven. Die container is bestemd voor een groothandel in huisdecoratieproducten. Bij een doorzoeking van de groothandel moet het team acuut worden opgeschaald. Er worden bizarre hoeveelheden illegale producten gevonden: onder meer apenschedels, slangenhuiden, ivoor en koraal. Vrachtwagens vol neemt het team na dagenlang spitten in beslag.
Met een drukbezocht persmoment waarbij de spullen in vijf loodsen zijn uitgestald en de aanhouding van de 53-jarige eigenaar van de groothandel in september vorig jaar, lijkt de zaak rond. Maar niets is minder waar. De rechercheurs speuren verder, op zoek naar de bronnen. En vinden in de administratie een link met een nu 54-jarige Nederlander die op Bali woont. Hij lijkt de spin in het web voor een handelslijn naar Indonesië. Hartog: “Vanuit Indonesië werd op bestelling geleverd. Er was dus geen continue stroom aan artikelen, maar dieren worden gedood voor hun schedel of huid. Het gaat dan om zeer zeldzame dieren die met uitsterven worden bedreigd en worden afgeschoten om als decoratie te dienen op een Nederlandse vensterbank.”
Aanhouding
De zaak wordt in Indonesië aangekaart en met hulp van de ambassadeur en de politie-liason in Jakarta worden gezamenlijke plannen gemaakt. Er is net een milieuteam opgericht en dat wil graag in samenwerking met de Rotterdamse collega’s stappen zetten. “Het was heel bijzonder om te zien hoe hoog de Indonesische politie dit prioriteert. Ook zij willen dat het leegroven van hun populatie zeldzame diersoorten stopt.” Een kleine twee maanden geleden vliegt een afvaardiging van het Rotterdamse Team Milieu, de zaaksofficier van justitie en de douane naar Bali. Aldaar wordt het team ondersteund door de politie attaché van de Nederlandse ambassade.
Er volgen briefings en overleggen met de Indonesische collega’s, wat op 15 december leidt tot de aanhouding van de Nederlandse verdachte. Hierna is er een reeks huiszoekingen, verhoren en inbeslagname van administratie. Daaruit blijkt een aanvoerroute naar Nederland. Het team achterhaalt een grootscheepse handel in onder meer koraal, schedels van apen en zeeschildpadden, huiden van slangen en leguanen en varanen. Wat er uit springt is de smokkel van twee kostbare en zeldzame items: de schedel van het hertzwijn en de zaagtand van de zaagvis. Beide dieren worden met uitsterven bedreigd. Van het hertzwijn, ook wel de Babyrousa genoemd, zijn er naar schatting nog enkele duizenden. De zaagvis is een prehistorisch dier dat alleen nog voorkomt in de Indonesische wateren.
Opsporing Verzocht
Hartog: “We hebben in Nederland 11 zaagtanden gevonden bij de groothandel, en 1 hertzwijnschedel. Maar inmiddels weten we dat er 114 zaagtanden Nederland in zijn gesmokkeld, en 60 hertzwijnschedels. We missen er dus een hoop.”
Met een unieke oproep in Opsporing Verzocht hoopt het team de tanden en schedels terug te vinden. “Die staan of hangen dus ergens in Nederland in huiskamers, kantoren en op vensterbanken. We roepen mensen dan ook op de spullen terug te brengen of om via de tiplijn (0800-6070) informatie te geven over deze items. Alles wat we vinden gaat retour naar het land van herkomst. Indonesië wil haar spullen graag terug. Daarmee brengen we de dieren niet tot leven, maar we het helpt wel wanneer we aanvoerlijnen kunnen doorsnijden.”
Stiekem is Hartog best een beetje trots. “We kunnen met deze zaak weer eens laten zien dat ons werk zoveel meer inhoudt dan mensen denken.” En het einde is nog niet in zicht. Momenteel worden nieuwe aanvoerlijnen doorgelicht. Waarmee het Rotterdamse Team Milieu zich in ieder geval het meest intercontinentale team van de eenheid mag noemen. En dan gaat het dus niet om een verdwaalde vuilniszak.
(Op de foto: linksboven: De zaagtand van de zaagvis. Linksonder: Het team in Indonesië. Rechtsboven: Het team in overleg in Indonesië. Rechtsonder: De schedel van het hertzwijn.)