In mei van dit jaar startte het cyberteam van de Zeeuwse politie met een reeks onderzoeken toen steeds meer aangiften en meldingen bij de politie binnenkwamen. De politie ontdekte al snel dat er een verband was, onder andere door dezelfde werkwijze en dezelfde daders.
Listige manier
Een vaak ouder slachtoffer werd door een zogenaamde ‘medewerker van de bank’ gebeld. Het slachtoffer kreeg een nummer op het toestel te zien dat leek afkomstig te zijn van de bank, maar dat was niet het geval, dat is spoofing. De ‘medewerker’ van de bank vertelde dat er een groot bedrag van de rekening van het slachtoffer klaar stond om overgemaakt te worden naar het buitenland. Dit was niet waar, maar het beoogde slachtoffer schrok hevig en liet zich natuurlijk graag ‘helpen’ door de oplichter om te voorkomen dat criminelen de beschikking kregen over zijn/haar banksaldo. Het slachtoffer werd onder druk gezet om zo snel mogelijk iets te doen. Hierop volgde een gesprek van vaak uren, waarbij het slachtoffer op een vaak listige manier om de pincode van de bankpas werd gevraagd. De slachtoffers werden zo lang aan de lijn gehouden, zodat ze in de tussentijd geen contact op konden nemen met de fraudeafdeling van de bank, met familieleden of de politie. Vaak verscheen iemand aan de deur, die de bankpas bij het slachtoffer opgehaalde. Kort daarna werd gepind. Vaak werd direct contant geld opgenomen, maar ook tegoedkaarten of andere spullen gekocht.
Nieuwe werkwijzen
Hierna veranderde de werkwijze van de criminelen. Aan nieuwe slachtoffers werd gevraagd om het programma Anydesk of Teamviewer te installeren. De daders namen zo op afstand het beheer van de computer over. Dus ook het gebruik van het internetbankieren. De laatste tijd kregen nieuwe slachtoffers eerst een mail uit naam van DHL of Post.nl met het verzoek om op een link te klikken, omdat er nog verzendkosten betaald moesten worden. Zodra een slachtoffer dat deed, moesten naast de persoonlijke gegevens ook zaken van de bankrekening worden ingevuld. Hierna volgde een telefoontje van een ‘medewerker’ van de bank. Doordat het slachtoffer via de link van DHL of Post.nl al eerder gegevens van zijn of haar bankrekeningnummer had ingevuld, weet deze ‘bankmedewerker’ de inloggegevens.
Verontrustende ontwikkeling
De politie ziet dat het aantal babbeltrucs rondom bankhelpdeskfraude sterk is toegenomen, zowel landelijk, maar ook in de regio Zeeland. Zo deden vijftig Zeeuwen in 2020 aangifte bij de politie. In 2021 (tot 1 november) deden 254 Zeeuwse slachtoffers aangifte. De totale buit bij deze feiten in 2021 was bijna twee miljoen euro. In veel gevallen is sprake van een dadergroep, waarbij meerdere rollen vervuld worden, van de bellende ‘bankmedewerker’ tot de chauffeur, die de pinpas-ophaler naar het slachtoffer brengt. Of de ‘hacker’ van de bankrekening tot de casher van het gestolen geld. Op een enkele uitzondering na zijn de slachtoffers vaak 70 jaar of ouder. De verdeling van man en vrouw is ongeveer gelijk. Criminelen zoeken het in deze groep, omdat de slachtoffers meer vertrouwen hebben in een instituut als de bank en zij minder digitaal vaardig zijn. Tot slot bezitten deze mensen over het algemeen meer geld dan jongeren. Uit verschillende politieonderzoeken komen lijsten naar voren waarin persoons- en bankgegevens staan. Deze zijn via internet of social media te koop en worden door criminelen gebruikt om hun slachtoffers uit te zoeken.
Aanhoudingen
Het onderzoeksteam hield de afgelopen maanden drie verdachten aan en kreeg zicht op tientallen vooralsnog onbekende verdachten. Zo werd op 21 mei jl. een 73-jarige vrouw uit Goes gebeld door een ‘medewerker’ van de bank. Haar bankpas werd opgehaald en er werd bijna 9.000 euro van haar bankrekening gepind in Bergen op Zoom. Uit het onderzoek is onder andere een kenteken naar voren gekomen wat door het cyberteam verder is onderzocht. In deze zaak zijn een 21-jarige vrouw uit Bergen op Zoom en een 22-jarige man uit Bergen op Zoom aangehouden en als verdachte verhoord. Het onderzoek loopt nog steeds en nieuwe aanhoudingen zijn niet uitgesloten.
Verder kreeg op dinsdag 31 augustus jl. een 78-jarige vrouw uit Middelburg een SMS-bericht dat zij nog geld terug zou krijgen. Zij dacht dat het nummer, waarvan het bericht afkomstig was, klopte en dacht dat het betrouwbaar was. Zij heeft op de link geklikt en heeft de stappen opgevolgd. Omdat zij het achteraf niet vertrouwde, belde zij haar bank, die op dat moment geen vreemde dingen constateerde. De volgende dag werd zij gebeld door een ‘medewerker’ van de bank. Deze vertelde dat ze een melding van fraude hadden gekregen op de bankrekening van het slachtoffer. Ook bij dit slachtoffer zijn de criminelen op een listige manier aan de benodigde gegevens gekomen en is de bankpas opgehaald. Met de bankpas zijn voor ruim 2.000 euro aan goederen aangeschaft. Uit het onderzoek is gebleken dat de pinner een 21-jarige inwoner van Rotterdam betreft. Deze is 13 oktober jl. in Rotterdam aangehouden. De verdachte zit in bewaring in afwachting van de zitting op 19 januari 2022. Het onderzoek loopt nog en nieuwe aanhoudingen zijn niet uitgesloten.
In andere soortgelijke zaken werden bij het onderzoeksteam de namen van nog eens zes verdachten bekend. Deze worden binnenkort aangehouden en verhoord. Tevens heeft de politie een herkenning op een pinner die in negen zaken zijn slag sloeg. Deze verdachte is zonder vaste woon of verblijfplaats en staat gesignaleerd om aangehouden te worden.
Opsporingsberichten
Recent toonde de politie via het regionale opsporingsprogramma Bureau Rijnmond beelden van drie zaken, waarvan de slachtoffers wonen in Heinkenszand, Oostburg en Oost-Souburg. De politie is verder nog op zoek naar de identiteit van drie onbekende pinners. Dinsdag 30 november toont de politie in Opsporing Verzocht beelden van twee mannen en een vrouw, die tien inwoners uit Zeeland hebben opgelicht.
Verdachte 1
Zo toont de politie onder ‘verdachte 1’ de oplichter van een mevrouw van 81 jaar oud uit Wolphaartsdijk, bij wie de oplichter op 7 juli 2021 haar bankpas kwam halen, nadat ze eerst door een nep bankmedewerker was gebeld. In Bergen op Zoom en Hoogerheide werd daarna door deze man vijf keer met haar bankpas gepind. Tien dagen later werd na een telefoontje ’s avonds bij een vrouw (76) uit Wissenkerke de bankpas opgehaald. Diezelfde man pinde meerdere keren in Bergen op Zoom. De buit was bijna 7.000 euro. Diezelfde man ziet de politie op 23 juli met een bankpas van een vrouw uit Middelburg voor 2.700 euro aan tegoedkaarten kopen bij een winkel aan de Pottenbakkerssingel in Middelburg. Verder werd bij twee pinautomaten nog eens ruim 3.000 euro opgenomen. Tot slot wist deze man op 28 juli een bankpas te ontfutselen van een vrouw uit Kapelle. Nadien bleek dat bij een geldautomaat in Kapelle 5000 euro van haar rekening was gepind.
Verdachte 9
De oplichter ‘verdachte 9’ wist zeker drie keer toe te slaan. Hij wist op 26 augustus jl. de pas van een vrouw (83) uit Goes te bemachtigen. Twee uur later werd door hem in Heinkenszand 5.000 euro van haar rekening gehaald. Op 31 augustus werd een vrouw uit Bruinisse gebeld door een nepbankmedewerker. Diezelfde avond werd door een brildragende man 5.000 euro van haar rekening gepind bij een geldautomaat in Kortgene. Diezelfde man had op 2 september de beschikking over de bankpas van een man uit Krabbendijke. In diezelfde plaats werd voor bijna 6.000 euro opgenomen bij een geldautomaat. De politie wil natuurlijk het liefst de naam weten, maar ook tips met plekken waar hij vaker komt, of mogelijk verblijft zijn zeer welkom!
Verdachte 20
Tot slot de beelden van een vrouw al ‘verdachte 20’. Op 12 augustus gaf een man uit Nieuw en Sint Joosland zijn pincode en bankpas af aan een koerier. Diezelfde avond werd bijna 2.000 euro opgenomen bij een geldautomaat in Bergen op Zoom en bij een casino. De dag daarna gaf een slachtoffer uit Hengstdijk haar pinpas aan een koerier. Vrijwel onmiddellijk hierna kocht dezelfde vrouw cadeaubonnen bij een winkel in Hulst en kort erna in Axel. Daarna werd nog twee keer gepind bij een geldautomaat in Terneuzen. In totaal werd bijna 6.000 euro afgeschreven. Nog diezelfde middag was dezelfde vrouw actief op Walcheren. Eerst werd een slachtoffer uit Nieuw en Sint Joosland verleid om haar bankpas af te geven. Daarna werd met deze pas bij een geldautomaat in Arnemuiden 10.000 euro gepind.
De politie hoopt dat er mensen zijn die de twee mannen en een vrouw op de beelden herkennen. In drie opsporingsberichten staan de foto’s, namelijk van de oplichting door verdachte 1, de oplichting door verdachte 9 en tot slot de oplichting door verdachte 20 (de linken naar deze berichten volgen dinsdagavond 30 november).
Uitzendingen
De live uitzending van Opsporing Verzocht is dinsdag 30 oktober, aanvang 21.20 uur op NPO1. Op woensdag 1 december wordt het programma rond 13.20 uur herhaald via NPO1.